آموزش ترکیبی: ترکیب آموزش حضوری و آزموش آنلاین

تهیه شده توسط تحریریه کلاس روم

با توجه به نام این روش می توان دریافت که روشی جهت آموزش است که هم مبتنی بر آموزشی مجازی و هم آموزش سنتی است. یادگیری ترکیبی برای شما این امکان را فراهم می سازد که بهترین روش های ممکن را به کار گیرید.

با توجه با نوع آموزش مد نظر و نوع محتوایی که قصد ارائه آن را دارید می توانید هر دو روش (مجازی و سنتی) را با هم ادغام کرده و استفاده نمایید. با کمک این روش می توان با توجه به هدف آموزشی بهترین راهکارها را برای آموزش برگزید. در این بخش قصد داریم مزایای روش های ترکیبی را بررسی کنیم. اما در آغاز به مدل های یادگیری ترکیبی می پردازیم.

یادگیری ترکیبی و انواع آن

برای یادگیری ترکیبی چهار مدل وجود دارد که برای انتخاب نوع آن می بایست نیاز دانش پذیران را در نظر گرفت.

۱- مدل رو در رو

در این روش آموزش به صورت حضوری و رو در رو انجام می شود و از آموزش مجازی برای دانش پذیرانی استفاده می شود که نتوانسته اند از کلاس حضوری بهره مند شوند. همچنین جلسه های رفع اشکال و گفتگو و بحث در محیط مجازی برگزار می شود.

۲- مدل رویکرد آنلاین

در این روش نیز آموزش به صورت رو در رو توسط مدرس صورت میگیرد ولی از طریق فضای مجازی، به این صورت که از سامانه های کلاس های آنلاین استفاده می شود و علاوه بر آموزش، سوالات و نظرسنجی هم در همان فضای مجازی اتفاق می افتد. همچنین فضایی برای بحث و گفتگو میان افراد و فعالیت های گروهی تعریف می شود. در این روش امکان ضبط جلسات نیز وجود دارد و دانش پذیرانی که به هر دلیل نتوانسته اند در کلاس حضور پیدا کنند می توانند بعدا از محتوای جلسات بهره مند شوند و با مرور دوباره از آن استفاده نمایند. یکی از مزایای این روش آن است که مدرس می تواند به صورت آنلاین عکس العمل دانش پذیران را متوجه شده و روند یادگیری را بررسی نماید.

مدل چرخشی

در دنیای امروز امکان برطرف کردن نیازهای آموزشی تنها از یک روش آنلاین یا حضوری چندان امکان پذیر نیست. و برای حصول نتیجه مورد نظر بهتر است روش ها را با توجه به نیاز و رویکرد آموزشی ترکیب نمود. مثلا می توان به روش های زیر عمل کرد:

-آموزش آنلاین عمده محتوای شما را تشکیل دهد و به صورت جزئی از آموزش حضوری نیز استفاده کنید.
-آموزش حضوری بخش عمده آموزش ترکیبی را تشکیل دهد و در کنار آن از مزایای آموزش آنلاین نیز بهره مند شوید.

مدل خود ترکیبی

در این روش دانش پذیران می توانند فراتر از سرفصل ها و محتواهای آموزشی که برای ایشان در نظر گرفته شده رفته و از منابع دیگر نیز بهره مند شوند. این دوره های اضافی باید بر اساس علایق، اهداف و مهارت های شخصی دانش پذیر انتخاب شوند.

دلایل استفاده از آموزش ترکیبی چیست؟

یادگیری ترکیبی از آن رو مورد استقبال است که مزایای بسیاری برای دانش پذیران، مدرسین، سازمان ها و آموزشگاه ها به دنبال دارد. دانش پذیران اصولا تمایل دارند که در نحوه آموزش انعطاف بیشتری وجود داشته باشد. از طریق این روش و با ترکیب آموزش سنتی و آنلاین می توان یادگیری سریع تری اتخاذ کرد. مشکلاتی مانند کمبود بودجه، نداشتن مدرس به تعداد کافی و همچنین نیاز به رسیدگی به تعداد بالایی دانش پذیر، دلایلی هستند که نیاز به روش های ترکیبی را بیشتر می کند.

مزیت های آموزش ترکیبی

آموزش ترکیبی مزایای زیادی نسبت به آموزش های سنتی و صرفا حضوری دارد که چند مورد از آن را با هم مرور می کنیم.

۱- در این روش دانش پذیر محور آموزش است و تسلط بیشتری به امر آموزش و یادگیری دارد. چرا که می تواند از هر دو روش آموزشی استفاده نماید.

۲- در روش ترکیبی دسترسی دانش پذیران به منابع آنلاین فراهم است و آن ها می توانند از مطالب و محتواهای ضبط شده نیز استفاده نمایند.

۳- روش آموزش ترکیبی، ابزارها و منابع آنلاین دارند که اکنون برای فراگیران در دسترس هستند. آنها میتوانند تصمیم بگیرند که چگونه از آن استفاده کنند و از آنها برای تقویت یادگیری استفاده کنند.

۴- در روش ترکیبی امکان تعامل دانش پذیران حتی بعد از پایان کلاس و با استفاده از محیط های تعاملی مثل فضای چت امکان پذیر است.

۵- طبق تحقیقات انجام شده نتایجی که از آموزش آنلاین به دست می آید بسیار بهتر است. همچنین روش آموزشی ترکیبی برنامه ریزی بهتری نسبت به برنامه های ILT فراهم می کند.

۶- استفاده از آموزش های ترکیبی برای سازمان ها این امکان را فراهم می سازد که در یک بازه ی زمانی کوتاه مخاطبانشان را در کل جهان افزایش دهند. همچنین می تواند باعث کاهش هزینه ها گردد.

۷- آموزش ترکیبی نسبت یه روش های سنتی صرفه جویی بیشتری در زمان میکند.

۸- استفاده از آموزش ترکیبی برای سازمان ها این امکان را فراهم می سازد که براحتی با استفاده از ارزیابی آنلاین، روند آموزشی خود را مورد بررسی قرار داده و بازخورد دریافت کنند.

۹- همچنین می توانند با تولید محتوای سرگرم کننده و استراتژی های جالب و پرطرفدار مانند میکرولرنینگ و گیمیفیکیشن، تجربه یادگیری بهتری را به وجود آورند که موجب یادگیری بیشتر می شود.

۱۰-آموزش حتما نباید از طریق سنتی صورت پذیرد. می توان با استفاده از سامانه ای آنلاین روش های جدیدی در زمینه آموزش اتخاذ کرد.

مطالبی که برای توسعه یادگیری ترکیبی باید بدانیم

این شیوه بهترین شیوه برای آموزش بزرگسالان است چرا که از ادغام هر دو روش می توان به بهترین شکل از آموزش دست یافت. در این مطلب سعی کرده ایم تا برخی از بهترین شیوه هایی را که معتقدیم برای برنامه های موفق یادگیری ترکیبی حیاتی هستند، بپردازیم. بسیاری از این شیوه ها، استراتژی هایی هستند که نه تنها باعث بهبود برنامه می شوند بلکه ROI کلی شرکت را بهبود می بخشند.

۱- به عنوان طراحان آموزشی، ما فرض هایی در مورد نتایج آموزش موجود، نیازهای مخاطبان و امکانات ارائه می کنیم. طراحی دقیق تر نتیجه بهتر می دهد. توسعه و یا ارائه اهداف یادگیری برای کل برنامه اطمینان حاصل کنید که طراحی، یادگیرنده محور است. جزئیات برنامه درسی را به اشتراک بگذارید و کل مسیر برنامه، فعالیت ها، زمان بندی، تاریخ ها ، شرایط مختلف و … را شرح دهید.

۲- فقط به این دلیل که بخش IT شما یک ابزار جدید یادگیری از طریق تلفن همراه (mlearning) را منتشر کرده است، نباید حتما در تمام دوره ها نیاز به تلفن همراه داشته باشید. آموزش از طریق موبایل (mlearning)، شبیه سازی D3 و AV یا VR و … همگی تکنولوژی های مهمی هستند که برای به افزایش رساندن تعامل و کمک به فراگیران استفاده می شوند. با این حال، همه آنها جایگاه خودشان را در استراتژی های یادگیری دارند. برای مثال، اگر نتیجه مطلوب یک برنامه، آگاهی از امنیت سایبری باشد، در آن صورت به عنوان مثال، شبیه سازی ۳D کامل محیط دفتر همراه با اتاق های شبیه سازی شده، میزها و کامپیوتر ها، ضروری نیست. احتمالاً طراحی یک نمونه از خطرات امنیتی برای نشان دادن اثرات تهدیدات مختلف سایبری بهتر خواهد بود.

۳- ما اغلب پروژه ای را که با دوره آموزشی فعلی تطابق داشته باشد، آغاز می کنیم. اضافه کردن آموزش آنلاین به دوره های آموزشی، کافی نیست. اضافه کردن آموزش الکترونیکی تنها یادگیرندگان را جذب می کند و بهره برداری ندارد. استراتژی های آموزشی را با دقت انتخاب کنید و بر ایجاد آموزش های جذاب تمرکز کنید. بنابراین آموزش را به نحوی که کارمندان بتوانند در طول روز آموزش ببینند بسازید.

۴- یادگیری تئوری البته که مهم و ضروری است اما دانش پذیران باید کاربرد تئوری ها را در دنیای واقعی ببینند تا بتوانند مطالب گفته شده را بهتر یاد بگیرند. از طریق مثالها، تمرین ها و سناریوها مطالب و تئوری ها را با شغل اصلی کارمندان و کاربرد آنها در فضای شغلیشان، مرتبط کنید.

۵- مزیتی که یادگیری ترکیبی دارد این است که می توان آن را به بخش های مختلف تقسیم کرد. به طور مشخصی گسترش رویدادها و فعالیت های آموزشی مختلف، مطالب را در حافظه بلند مدت ثبت خواهد کرد.

۶- ما به تمام مطالب آموخته شده برای موفقیت نیاز نداریم اما به طور کلی یادگیری ترکیبی بایستی تاثیرگذار باشد. به هر قطعه از برنامه نگاهی بیندازید و ببینید که چگونه می توانید ماندگاری مطالب را با جذب دانش پذیران در فعالیت ها افزایش دهید.

۷- همکاری می تواند از طریق فعالیت های گروهی در هنگام یادگیری برنامه درسی آموزشی صورت گیرد، اما همچنین می تواند از طریق چت های آنلاین، به اشتراک گذاری صفحه نمایش از طریق وب کنفرانس adobe connect و تمرینات نیز صورت گیرد. تعامل یادگیرنده با دیگران و ایجاد فضای تعاملی به جای تمرکز بر فرد، تجربه ارزشمندی را برای دانش پذیر ایجاد می کند و به مدرسین در تعلیم و یادگیری الکترونیکی کمک می کند.

۸- فراموش نکنید که کارایی و کارآمدی برنامه را در نظر بگیرید. این تنها راه برای اصلاح و بهبود برنامه یادگیری ترکیبی شماست. از فراگیران بازخورد بگیرید و فید بک گرفتن را به بخشی از درس اضافه کنید (همیشه یک حلقه بهبود مستمر در دوره های آموزشی وجود دارد). ارزیابی در مرحله نخست کافی نیست. باید در ۳ یا ۴ مرحله ارزیابی کنید.

۹- می دانید که همه چیز به طور مداوم تغییر می کند به عنوان مثال مواردی مانند علم، ابزار، فناوری، مردم ، شغل ،نیازها، مکان ها و اولویتها. فقط به این دلیل که یک سامانه یادگیری ترکیبی در سال گذشته موفق بوده است نمی توان گفت که در ۵ سال آینده نیز موفق باقی خواهد ماند. هنگام به روز رسانی مطالب، طراحی ، نیازهای کاربران و اهداف یادگیری را در نظر بگیرید. اطمینان داشته باشید که رویدادهای آموزشی هنوز نیز مرتطبتند و در راستای یکدیگرند و نرم افزار هنوز تغییری نکرده است و اهداف کسب و کار مختل نمی شوند و این رویدادها در راستای این اهدافند.

شما در دنیای یادگیری تنها نیستید. در صورت شک و تردید سؤال بپرسید. جامعه یادگیری تمایل به همکاری و تعامل دارند و شما بایستی بیاموزید که چگونه یادگیری تعاملی به یادگیری ترکیبی کمک می کند تا سؤالاتتان را بتوانید به اشتراک بگذارید.

این روزها به سرعت در حال تغییر چشمگیر شیوه آموزش از سنتی به مدرن هستیم. امید داریم توانسته باشیم مطلبی جامع ارائه کرده باشیم که بتواند شما را در زمینه استفاده از آموزش های آنلاین و ترکیبی یاری کند.

سایر مقالات مجله تخصصی آموزش الکترونیکی: