تهیه شده توسط تحریریه سامانه کلاس آنلاین کلاس روم
در شرایط موجود در جهان و با امکانات متفاوتی که در زمینه آموزش از راه دور بوجود آمده، علاقه به آموزش الکترونیکی و از راه دور بسیار گسترش یافته است. خصوصا که این امر تمامی محدودیت های زمانی و مکانی را کنار زده و برای تمامی افراد و هر لحظه و در هر جایی قابل دسترسی است.
آموزش مجازی در مدارس
مهمترین هدف در سیستم تعلیم و تربیت قطعا کیفیت آموزش و یادگیری و رشد علمی، عملی و فرهنگی دانش پذیران است. بهره وری از آموزش الکترونیکی در مدارس هرچند نمی تواند تنها راه مبارزه با تهدیدها و رهایی از امواج خروشان تغییرات پرشتاب جامعه بشری باشد اما حداقل می دانیم که در مسیر این پیشرفت و تغییر قرار داریم و از رقبای خود یک گام جلوتر هستیم.
در دنیای امروز شیوه های قدیمی و سنتی آموزش کم کم درحال رنگ باختن است و مدارس به سمت هوشمند شدن پیش می روند. چرا که این امر موجب می شود هم مدرسین و هم دانش پذیران بتوانند از منابع علمی و محتواهای آموزشی گسترده ای که در فضای مجازی موجود است بهره ببرند و امر آموزش را ساده تر نمایند. آموزش الکترونیکی در مدارس به کمک رایانه از طریق شبکه‌هایی مانند اینترنت، اینترانت و به صورت چند رسانه‌ای انجام می‌شود.
به عبارت دیگر، محتوای برنامه‌های درسی با استفاده از صدا، تصویر، متن، فیلم و… ارائه می‌شود. همچنین سیستم ال ام اس این امکان را فراهم می سازد که مدرسین و دانش پذیران ارتباطی متقابل داشته باشند و این ارتباط چهره به چهره و تعاملی از بین نرود. محتواهای آموزشی به صورت متن، تصاویر، پاورپوینت و ویدئو در اختیار دانش پذیران قرار می گیرد و می توان سطح آموزش را به این ترتیب ارتقا داد. همچنین در این سیستم های آموزشی امکان رصد دانش پذیران و ارزیابی آنان نیز وجود دارد که می تواند به اثر گذارتر بودن امر آموزش کمک کند.
البته باید در نظر داشت که آموزش الکترونیکی تماما جایگزین روش های سنتی نیست بلکه می تواند مکمل شیوه های سنتی آموزش باشد. در واقع این روش برای افرادی که دارای محدودیت های زمانی و مکانی هستند و یا نمی توانند از پس هزینه های کلاس های سنتی برآیند گزینه مناسبی است و برای آنان نیز امکان یادگیری را فراهم می آورد.
مزایای آموزش الکترونیکی در مدرسه ها
با پیشرفت علم و همه گیری استفاده از فضای مجازی امر آموزش و یادگیری دچار تحولات بسیاری شده و امکان آموزش و یادگیری برای همه افراد و در هر شرایطی فراهم شده است. این شیوه مزایای بسیاری دارد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:
- کمتر شدن استرس ها و فشارهای عصبی و روانی بر دانش پذیران با یادگیری تعاملی و فردی و مجازی
- افزایش عدالت آموزشی از طریق امکان یادگیری باری افراد بیشتر با از میان برداشتن محدودیت ها و همچنین دسترسی به منابع آموزشی به صورت گسترده تر
- بیشتر شدن مشارکت مدرسین و دانش پذیران در امر تعلیم و تربیت و تولید محتواهای بومی و محلی
- امکان بررسی و پیگیری دقیق دانش پذیران از طریق ارزشیابی و سیستم ال ام اس
مشکلات آموزش الکترونیکی در مدارس
از مهمترین و بزرگترین مشکلاتی که بر سر راه آموزش الکترونیکی در ایران وجود دارد می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- نبود زیرساخت های فنی و مخابراتی در تمام نقاط کشور
- نیاز افراد به سواد رایانه ای
- تهیه و تولید محتواهای الکترونیکی مناسب
- عدم علاقه مدارس و موسسات به این شیوه از تدریس
- نیاز به سرمایه گذاری در زمینه فناوری اطلاعات
- کم بودن افراد متخصص و آموزش دیده در این حیطه
- نبودن ارتباط مستقیم و رودرو بین مدرسین و دانش پذیران
- بومی نبودن محتواهای آموزشی در برخی موارد
- نیاز به تایید دوره توسط سازمان ها و ادارات مربوطه
- وجود نظام آموزشی متمرکز و یکسویه در برنامه‌ریزی‌های آموزشی و درسی
- عدم وجود یک شبکه واحد و مشخص جهت حمایت و پشتیبانی
نقش مدرسین در آموزش الکترونیکی
طبق تحقیقات به عمل آمده فنون تدریس، نوع تفکر، پیشرفت علمی و نوع نگاه و برنامه ریزی مدرسین آموزش الکترونیکی تاثیر بسزایی در کیفیت و روند یادگیری دانش پذیران دارد.
اعتماد مدرسین در به کارگیری فناوری اطلاعات
اگر مدرس سازماندهی دانش‌آموزان را بر مبنای فعالیت‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات تنظیم کند، کارایی گروهی و فردی دانش‌آموزان نیز می‌تواند به موازات آن بیشتر باشد.
ساماندهی و برنامه ریزی
اگر مدرسین به هر دلیلی نتوانند تشخیص درستی در زمینه تدریس داشته باشند و یا نتوانند طرح درس و برنامه را طبق آنچه نیاز و ضرورت است تولید کنند قطعا در امر آموزش و یادگیری دانش پذیران دچار اشکال خواهند شد. با توجه به تمام نکات گفته شده برای آموزش مجازی و برشمردن مزایا و معایب آن باید مدارس و موسسات برای استفاده صحیح از آن هرچه بیشتر بکوشند.
در حالی که آموزش الکترونیکی در حال تبدیل شدن به یکی از محبوب ترین روش های آموزش شده، مدیریت این روش برای مدارس مسئله مهم و قابل توجهی است. با وجود آموزش دانش آموزان در کلاس، خارج از کلاس و در گزینه های خودآموزی، موسسات آموزشی نیازمند راهی برای ساده کردن تمام این اطلاعات در یک مکان هستند. یک سیتم قوی آموزشی (ال ام اس) می تواند به کم کردن وظیفه پیچیده ردیابی داده های آموزش با استفاده از یک نرم افزار کمک کند.
قطعا از نیازهای اصلی در آموزش الکترونیکی وجود یک پشتیبانی فناوری قوی برای تبدیل یک مدرسه سنتی به مدرسه مجازی است. این امر نیاز به بکار گیری افرادی متخصص و آگاه دارد که بتوانند زیرساخت های فنی را به خوبی بشناسند و پشتیبانی کنند. همچنین نیازمند صرف هزینه و زمان می باشد. مدارس و آموزشگاه ها باید بودجه ای را برای آن در نظر بگیرند تا بتوانند این زیر ساخت ها را پیاده نمایند. همچنین نیاز به نیروهای پشتیبان برای ذخیره اطلاعات و آموزش مدرسین می باشد.
چگونه مدارس می توانند از سیستم ال ام اس استفاده کنند؟
سیستم ال ام اس مزایای بسیار بالایی دارد. اما هر مدرسه بخشی از این امکانات را مفیدتر می داند. از مزایای استفاده از سیستم ال ام اس می توان به نکات زیر اشاره کرد:
مدرسین می توانند متوجه شوند که دانش پذیران چه مدت زمانی را صرف تکمیل تکالیف خود نموده اند. مدیریت کلاس ها و گروه ها با تکالیف جداگانه، امتیازدهی و ردیابی داده ها برای هر یک. کارکنان می توانند هر آن چه را که نیاز دارند در سیستم ال ام اس نگه دارند و نیاز به یک دفتر نمره دهی جداگانه یا هر سیستم جداگانه دیگری حذف می شود.
شامل انواع مختلفی از روش های آموزشی می باشد، نه فقط اسلایدهای رایج یا آزمون ها. شما حتی می توانید یک رویکرد یادگیری ترکیبی را استفاده کنید و عناصر ویدئویی یا تعاملی را به آموزش خود اضافه کنید.
راهی برای دانش آموزان برای برقراری ارتباط با یکدیگر و همچنین با مربی در درون نرم افزار ال ام اس وجود دارد. این امر می تواند با صرفه جویی در وقت و هزینه، نتایج یکسانی را داشته باشد.
آیا برای تهیه سیستم ال ام اس باید هزینه گزافی انجام دهیم؟
هنگامی که صحبت از استفاده از سیستم های آموزش مجازی به میان می آید این سوال مطرح است که آیا باید هزینه ی بالایی برای تهیه آنها پرداخت شود؟ باید دقت داشته باشیم که نرم افزارها و سامانه هایی که شاید در ابتدا بسیار ارزان و مقرون به صرفه به نظر بیایند در طولانی مدت چنین نیستند و میتوانند مشمول هزینه های بالاتری باشند. پس بهتر است موقع انتخاب و خرید سامانه تمام جوانب را در نظر بگیریم.
چگونه یک سیستم ال ام اس را انتخاب کنیم
این که تصمیم بگیریم چه سیستم و سامانه ای را انتخاب کنیم شاید کمی سخت و گیج کننده به نظر بیاید. سامانه ی کلاس روم علاوه بر ارائه ی دموهای رایگان، امکان استفاده از یک جلسه رایگان را برای متقاضیان فراهم کرده تا بتوانید تمامی امکانات را بررسی نموده، نوع کاربری و کارایی را ببینید و پس از اطمینان از سودمند بودن این سامانه برای آموزشگاه و مدرسه ی خود اقدام به تهیه آن نمایید.
نکاتی جهت بهره گیری بیشتر از امکانات آموزش الکترونیکی
برگزاری کلاس‌های آموزش ضمن خدمت برای معلمان، گردهمایی‌های علمی – آموزشی و همایش‌های تخصصی
حمایت آموزش و پرورش و سایر سازمان‌ها از آموزش و نرم افزار یادگیری الکترونیکی
آموزش عمومی مردم در زمینه فناوری اطلاعات و آگاه کردن مردم از این فناوری از طریق شبکه آموزشی صدا و سیما
دقت لازم در انتخاب محتوای مطالب آموزش الکترونیکی در مدارس
استفاده از افراد دارای مهارت‌های مدیریتی و نظارتی در زمینه آموزش و یادگیری الکترونیکی در مدارس
تشکیل کلاس‌های زبان انگلیسی و رایانه برای معلمان و کار کردن با رایانه، بهره‌مندی از متون علمی – تربیتی مولفان خارجی و آخرین دستاوردهای آموزشی و پرورشی و پژوهشی
تشکیل کلاس‌های زبان انگلیسی و رایانه برای دانش‌آموزان از دوره ابتدایی یا استفاده از بازی‌های رایانه‌ای
تقویت فناوری نوین آموزشی در مدارس و اعطای اینترنت رایگان و ساخت ایمیل برای معلمان و شاگردان
جایگزین کردن سی‌دی های آموزشی به جای کتاب‌های درسی و لغت‌نامه در نظام آموزشی
تشکیل گروه‌های کوچک پژوهش دانش‌آموزی در کلاس درس توسط معلمان تا دانش پذیران از طریق نرم افزارهای مشارکتی درون و برون کلاسی، با نگارش و ویرایش، به نقد منصفانه فعالیت هم‌سالان خود بپردازند و ایده‌های تازه کشف کنند
برای توسعه کشور، گسترش یادگیری و آموزش الکترونیکی با قدرت و شتاب توصیه می‌شود، البته در این میان باید به برنامه‌ریزی راهبردی توجه ویژه مبذول داشت تا بتوانیم از حل مسائل و مشکلات متعدد فراروی پیاده‌سازی و توسعه این تحول نوین سربلند بیرون آییم.